Untuk kamu yang tinggal di daerah Jawa Tengah, Yogyakarta, dan Jawa Timur, pasti ingin memahami Bahasa Jawa, ‘kan? Yuk, pelajari sejumlah kosakata Bahasa Jawa dan artinya berikut ini!
Bahasa Jawa adalah bahasa daerah yang memiliki jumlah penutur terbanyak di Indonesia.
Melansir idntimes.com yang mengutip Ethnologue, Bahasa Jawa jumlah penutur Bahasa Jawa mencapai 68,2 juta jiwa.
Selain itu, keunikan Bahasa Jawa adalah memiliki dialek berbeda di setiap daerahnya.
Misalnya, Bahasa Jawa yang dituturkan orang Malang, pasti memiliki dialek berbeda dengan Bahasa Jawa yang dituturkan oleh orang Solo.
Namun, jangan khawatir karena meski dialeknya berbeda, akar bahasanya masih tetap sama.
Jika kamu tinggal di sekitar Jawa Tengah, Yogyakarta, dan Jawa Timur, pasti ingin bisa berbahasa Jawa agar lebih mudah berkomunikasi, ‘kan?
Nah, kali ini 99.co Indonesia akan membagikan sejumlah kosakata Bahasa Jawa dan artinya yang bisa kamu pelajari!
Kosakata Bahasa Jawa dan Artinya untuk Sehari-hari
Apa saja bahasa orang Jawa sehari-hari?
Pada prinsipnya, Bahasa Jawa atau Basa Jawa sehari-hari dibagi dua kategori, yaitu krama inggil dan ngoko.
Bahasa Jawa krama inggil adalah bahasa yang lebih sopan dan digunakan pada acara-acara formal atau saat berbicara dengan orang yang lebih tua.
Sementara, Bahasa Jawa ngoko adalah bahasa yang digunakan sehari-hari dengan teman sebaya atau orang yang sudah akrab.
Melansir bawuran-bantul.desa.id, berikut adalah daftar kosakata Bahasa Jawa dan artinya, baik krama inggil dan juga ngoko.
No | Bahasa Indonesia | Bahasa Jawa Ngoko (Informal) | Bahasa Krama Inggil (Formal) |
1 | Saya | Kulo | Dalem |
2 | Kamu | Kowe | Panjenengan |
3 | Kami | Awakedhewe | Kito |
4 | Dia | Deweke | Piyambakipun |
5 | Ini | Iki | Meniko |
6 | Itu | Kui | Niku |
7 | Apa | Opo | Menopo |
8 | Kapan | Kapan | Kapan |
9 | Dimana | Ngendhi | Wonten pundhi |
10 | Yang mana | Singendhi | Ingkangpundhi |
11 | Siapa | Sopo | Sinten |
12 | Mengapa | Ngopo | Kadhosmenopo |
13 | Bagaimana | Piye | Kadhospundi |
14 | Ya | Yoh | Inggih/Injih |
15 | Tidak | Ora | Mboten |
16 | Barangkali | Menowo | Menawi |
17 | Satu | Siji | Setunggal |
18 | Dua | Loro | Kalih |
19 | Tiga | Telu | Tigo |
20 | Empat | Papat | Sekawan |
21 | Lima | Limo | Gangsal |
22 | Sepuluh | Sedasa | Sedoso |
23 | Seratus | Satus | Setunggalatus |
24 | Seribu | Sewu | Setunggalewu |
25 | Orang | Uwong | Tiyang/Piyantun |
26 | Laki-laki | Lanang | Kakong |
27 | Perempuan | Wedhok/Wadhon | Estri |
28 | Ayah | Rama | Romo |
29 | Ibu | Ibu | Ibu |
30 | Anak | Lare/Putra | Putro |
31 | Nama | Jeneng/Asma | Asmo |
32 | Uang | Duwit | Artho |
33 | Kamar kecil | (Kamar) Mburi | (Kamar) Wingking |
34 | Air | Banyu | Toya |
35 | Jalan | Dalan | Mergi |
36 | Kira-kira | Kiro-Kiro | Kinten-kinten |
37 | Semua | Kabeh | Sedanten/Sedaya |
38 | Kalau/Jika | Menowo | Menawi |
39 | Lebih | Luwih | Langkung |
40 | Sangat/Sekali | Banget | Sanget |
41 | Dari | Seko | Saking |
42 | Ke | Dateng | Dateng |
43 | Sekarang | Saiki | Sakmeniko |
44 | Baru | Anyar | Enggal |
45 | Tua | Tuwo | Sepuh |
46 | Panjang | Dowo | Panjang |
47 | Pendek | Cendek | Cendak |
48 | Murah | Merah | Mirah |
49 | Mahal | Larang | Awis |
50 | Panas | Benther | Benther |
51 | Dingin | Adem | Asrep |
52 | Kemarin | Wingi | Kolowingi |
53 | Hari ini | Saiki | Sakmeniko |
54 | Besok | Sesuk | Mbenjang |
55 | Atas | Nduwur | Nginggil |
56 | Bawah | Ngisor | Ngandhap |
57 | Lapar | Ngelih | Luwe |
58 | Bahagia | Seneng | Rahayu |
59 | Sakit | Lara | Gerah |
60 | Maaf | Ngapunten | Ngapura/Ngapuro |
61 | Pagi | Esuk | Enjing-Injing |
62 | Siang | Awan | Siang |
63 | Malam | Bengi | Dalu/Ndalu |
64 | Apa kabar | Piyekabare | Pripun/Kadospundi |
65 | Berapa | Piro | Pinten |
66 | Silahkan | Monggo | Monggopunaturi |
67 | Terima kasih | Muwun | Maturnuwun |
68 | Selamat jalan | Segeng Tindak | Sugeng tindak |
69 | Belum | Durung | Dereng |
70 | Karena | Sebabe/Mergo | Amargi |
71 | Tetapi | Mergane | Amargi |
72 | Disini | Nangkene | Wontenmriki |
73 | Baik | Apik | Sae |
74 | Jelek | Elek | Kirangsae |
75 | Betul | Bener | Leres |
76 | Cantik/Indah | Apik | Endah |
77 | Besar | Gedhe | Ageng |
78 | Kecil | Cilik | Alit |
79 | Banyak | Akeh | Kathah |
80 | Sedikit | Sithik | Sakedhik |
81 | Sama | Podho | Sami |
82 | Bisa | Iso | Saget |
83 | Punya | Duwe | Kagungan |
84 | Ada | Ana | Wonten |
85 | Mau | Gelem | Kersa |
86 | Jangan | Ojo | Ampun |
87 | Pergi | Lungo | Tindhak |
88 | Datang | Teko | Rawuh |
89 | Berjalan | Mlaku | Mlampah |
90 | Bicara | Omong | Ngendika/Ngendiko |
91 | Bilang | Ngomong | Dawuh |
92 | Lihat | Ndelok | Mrisani |
93 | Mengerti | Ngerti | Ngertos |
94 | Makan | Mangan | Dahar/Nedo |
95 | Minum | Ngombe | Ngunjuk |
96 | Dengar | Krungu | Miereng |
97 | Tahu | Ngerti | Ngertos |
98 | Kasi | Wenehi | Paringi |
99 | Suka | Seneng | Remen |
100 | Cinta | Seneng | Tresna/Tresno |
101 | Pikir | Pikir | Penggalih |
102 | Membuat | Nggawe | Nadamel/Damel |
103 | Duduk | Lungguh | Lenggah/Pinarak |
104 | Potong | Tugel | Potong |
105 | Beli | Tuku | Tumbas |
106 | Berhenti | Mangdheg | Kendhel |
107 | Jauh | Adoh | Tebeh |
108 | Dekat | Cedak | Cerak |
109 | Kanan | Tengen | Tengen |
110 | Kiri | Kiwo | Kiwo |
Contoh Percakapan Bahasa Jawa
Jika kamu sedang belajar bahasa Jawa, simak beragam contoh percakapan dalam bahasa Jawa beserta artinya yang satu ini:
1. Contoh Percakapan Sehari-hari dengan Teman
Berikut adalah contoh percakapan sehari-hari dalam bahasa Jawa dan artinya:
A: Piye Kabare? (Apa kabar?)
B: Apik, Mas. Lha, kowe piye? (Baik, Mas. Lah, kamu apa kabarnya?)
A: Aku yo apik, tapi aku yo rodo lesu (Aku baik-baik saja, tapi agak lesu.)
B: Loh, piye maneh? (Loh, kenapa lagi?)
A: Aku kangen ambe bojoku. (Aku kangen dengan kekasihku.)
B: Yo teko nang omahe ae! (Ya, datangi saja rumahnya!)
2. Percakapan Bahasa Jawa dan Artinya untuk Meminta Tolong
Ini contoh percakapan bahasa Jawa dan artinya yang bisa kamu pahami:
A: Mba, kowe lagi ngapa? (Mba, kamu sedang apa?)
B: Aku lagi nonton drakor. Piye? (Aku sedang menonton drakor. Kenapa?)
A: Aku njaluk tulung njupuk anakku nang sekolah. Aku arep lunga ning kantor. (Aku minta tolong jemput anakku di sekolah. Aku mau pergi ke kantor).
B: Oh, yo wis, sek yo. Aku ganti klambi sek. Sekolah anakmu ora adoh, ta? (Oh, ya sudah, sebentar ya. Aku ganti baju dulu. Sekolah anakmu tidak jauh, ‘kan?)
A: Iyo, aku share lokasine yo di WhatsApp. (Iya, aku share lokasinya ya di WhatsApp.)
3. Contoh Pernyataan Cinta
Berikut percakapan pernyataan cinta dalam bahasa Jawa dan artinya:
A: Mba, ono sing aku gelem omongno. (Mba, ada yang mau aku bicarakan)
B: Opo? Omong, yo omong ae. (Apa? Bicara ya bicara saja.)
A: Aku tresno karo kowe. Kowe gelem dadi pacarku, opo ora? (Aku cinta denganmu. Kamu mau menjadi pacarku apa tidak?)
B: Aku sajane gelem ae, Mas, tapi kowe yakin? (Aku sebenarnya mau, mas, tapi kamu yakin?)
A: Yakin, Mba.
B: Tapi, aku yo koyo ngene, rondo wis ono anakke siji. (Tapi, aku ya seperti ini, janda sudah punya anak satu.)
A: Iku ora masalah, Mba. (Itu tidak masalah, Mba.)
Ungkapan Menarik dalam Bahasa Jawa
Ada juga beragam ungkapan indah dalam bahasa Jawa dan artinya yang penuh makna, seperti:
Niat Kerjo Ojo Golek Perkoro. Niat Golek Rejeki, Ora Golek Rai. Ora Balapan, Opo Maneh Ugal-ugalan.
Kalimat bahasa Jawa di atas memiliki arti jika sedang bekerja jangan mencari masalah, jika ingin cari kekayaan jangan terburu-buru atau tak peduli.
Kata-kata tersebut mengingatkan kita untuk lebih fokus bekerja dengan tujuan mencari rezeki.
Tresno iku kadang koyo criping telo, iso ajur nek ora ngati-ati le nggowo.
Kalimat bahasa Jawa di atas artinya cinta itu seperti kerupuk singkong sehingga jika dibawa tidak hati-hati atau dipegang terlalu erat maka akan pecah.
Ojo dadi pengecut seng umpetan ning ngisor mejo.
Kata-kata bahasa Jawa ini memiliki arti kita tidak boleh berperilaku seperti pengecut dan harus selalu berani menghadapi apa yang datang.
Pentingnya Belajar Bahasa Daerah
Mengapa sih belajar bahasa daerah terutama bahasa Jawa sehari-hari sangat penting?
Hal tersebut karena jika kita berkomunikasi dengan seseorang menggunakan bahasa ibu mereka maka secara tidak langsung kita memberikan kesan berbeda.
Kesan tersebut membuat kita serasa lebih dekat dan lebih akrab dengan orang tersebut.
Menggunakan bahasa daerah tertentu juga bisa membuat seseorang lebih percaya diri.
Sebagai contoh, jika kamu menggunakan bahasa Jawa sehari hari di daerah Jawa tentunya kamu akan lebih percaya diri ketika menyapa atau bertanya.
***
Itulah daftar kosa kata Bahasa Jawa dan artinya yang bisa kamu pelajari.
Simak informasi menarik lainnya di Berita 99.co Indonesia.
Kunjungi 99.co/id dan rumah123.com untuk menemukan hunian impianmu dari sekarang.
Dapatkan kemudahan untuk memenuhi kebutuhan properti, karena kami selalu #AdaBuatKamu.
Kunjungi dari sekarang dan temukan hunian favoritmu, salah satunya Mustika Park Place!